Dzień Języka Chińskiego
20 kwietnia obchodzony jest Dzień Języka Chińskiego, ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych, jako jeden z dni, których celem jest uczczenie wielojęzyczności i różnorodności kulturowej oraz promowanie sześciu oficjalnych języków roboczych ONZ. Data 20 kwietnia odpowiada w przybliżeniu w chińskim kalendarzu świętu Guyu, poświęconemu Congjie – mitycznej postaci, która 5000 lat temu miała wynaleźć chińskie znaki.
Chiński (a właściwie mandaryński) jest językiem urzędowym w trzech krajach – w Chinach, na Tajwanie oraz w Singapurze.
Językiem chińskim (łącznie z jego 82 dialektami) posługuje się nimi ponad 1,3 mld ludzi zamieszkujących Chińską Republikę Ludową i Tajwan (20 mln), Malezję (5 mln), Tajlandię (4 mln), Indonezję i Singapur (po 2 mln). Języki chińskie są językami ojczystymi ponad miliarda Chińczyków (Han), a także ludów zasymilowanych, m.in. Mandżurów, Hui oraz She.
W Encyklopedii Popularnej PWN wymienione są cztery grupy dialektów języka chińskiego: mandaryńskie (z pekińskim i nankińskim), wu (z szanghajskim), min (z fujiańskim) oraz yue (z kantońskim).
Choć chiński uznawany jest za jeden z najtrudniejszych języków na świecie, uważa się, że aby płynnie mówić po mandaryńsku, wystarczy poznać około 3000 słów. Co ciekawe, chiński nie ma alfabetu. Każdy znak to osobne słowo, które tworzą sylaby wypowiadane w odpowiednich tonach (chiński jest językiem tonalnym). Wiele sylab brzmi tak samo, więc aby uniknąć nieporozumień, konieczne jest wymawianie ich w odpowiednim tonie: wysokim, ciągłym, rosnącym, opadająco-rosnącym lub opadającym. Chiński nie ma też gramatycznych czasów. Jeśli chcemy powiedzieć, że coś się wydarzyło albo dopiero się wydarzy, musimy użyć słów określających czas, na przykład: wcześniej, później, wczoraj, jutro.
Pismo chińskie składa się ze znaków, które odpowiadają poszczególnym sylabom. Większość znaków ma również odrębne znaczenie jako wyraz (słowo). Jest to system otwartym, więc ciągle powstają nowe znaki. W XX wieku wymyślono np. odrębne znaki dla pierwiastków chemicznych.
Najobszerniejszy chiński słownik – Słownik Wariantów Znakowych – zawiera 106 330 znaków. 3500 najczęściej używanych znaków stanowi objętościowo 99,48 proc. współczesnych, chińskich tekstów.
Od końca lat 50. XX wieku w Chinach Ludowych około 50 proc. znaków zostało uproszczonych. Miało to ułatwić ich naukę i przyczynić się do likwidacji analfabetyzmu. Dobrze wykształceni ludzie nadal jednak uczą się pisma tradycyjnego, które mimo reformy pełni w Chinach funkcję reprezentacyjną i jest używane na wizytówkach, szyldach, w malarstwie i kaligrafii.
Na podstawie: www.kierunek-wschod.pl; www.confusius.pw.edu.pl, Wikipedia