Święto Środka Jesieni

29 września Chińczycy obchodzić będą Święto Środka Jesieni. To jedno z czterech najważniejszych świąt w Chinach. O tym, jakie znaczenie ma ten dzień i jakie tradycje się z nim wiążą, opowiada Sara Sun z C. Hartwig Gdynia.

Święto Środka Jesieni jest szczególnym świętem, ponieważ to przede wszystkim czas ponownego spotkania. Chińczycy zjeżdżają do rodzinnych stron, by wieczorem spotkać się z bliskimi przy wspólnym stole i razem zjeść księżycowe ciastko. Okrągły księżyc jest symbolem pełnej rodziny. W tym okresie szczególnie osoby mieszkające za granicą odczuwają tęsknotę. Dlatego, nie mogąc tego dnia być z rodziną, często spotykają się z przyjaciółmi, by wieczorem razem spoglądać na księżyc. Wierzą, że ich bliscy, gdzieś tam daleko, również na niego patrzą.

Zwyczaje kultywowane przez Chińczyków różnią się detalami w zależności od regionu. Na przykład, w prowincji Shandong co roku odbywa się pokaz sztucznych ogni, który podziwiają całe rodziny. W północnych Chinach szczególnie ważny jest kult przodków oraz docenianie księżyca. Fajerwerki również cieszą się dużym powodzeniem. W miastach na południu kraju często je się lokalne potrawy, takie jak kaczka osmantusowa i ciasto miodowe. Świętuje się też tańcem. Jednak najważniejszym przysmakiem w całych Chinach jest w tym czasie oczywiście księżycowe ciastko, czyli Yuèbǐng 月饼🥮. Ciastka pakowane są w piękne kartoniki i ofiarowywane jako prezent podczas odwiedzin rodziny i znajomych. Yuèbǐngi wypełniane się różnym nadzieniem, więc każdy może znaleźć swój ulubiony smak. Ciasta księżycowe, znane również jako ciasta dożynkowe, ciasta pałacowe, ciasta zjazdowe, w czasach starożytnych były ofiarami na cześć boga księżyca. Z czasem stały się symbolem zjednoczenia rodziny. Na ciastku odciśnięte są wzory, głównie znaki symbolizujące długowieczność i harmonię lub inne ozdobne motywy. Nadzienie różni się w zależności od regionu – w prowincjach Sichuan czy Hunan jest to zwykle pikantne, mięsne wypełnienie, natomiast w Pekinie czerwona fasola lub suszone owoce. Często w ciastku znajduje się też żółtko jajka.

Ludowe, państwowe święto o wielu nazwach

Święto Środka Jesieni zaskakuje mnogością innych nazw. Znane jest również jako Święto Księżyca, Urodziny Księżyca, Wigilia Księżyca, Święto Jesieni, Święto Środka Jesieni, Święto Kultu Księżyca, Święto Matki Księżyca, Święto Księżyca, Święto Zjednoczenia. To tradycyjne chińskie święto ludowe wywodzi się z kultu zjawisk niebieskich i ewoluowało od jesiennej wigilii do kultu księżyca w czasach starożytnych. Od czasów starożytnych było związane ze zwyczajami ludowymi, takimi jak oddawanie czci księżycowi, podziwianie księżyca, jedzenie księżycowych ciast, oglądanie latarni, podziwianie kwiatów osmantusa i picie wina osmantusowego.

Święto jest syntezą jesiennych zwyczajów, a większość z nich ma starożytne korzenie. Na przykład składanie ofiar księżycowi stopniowo przekształciło się w docenianie księżyca i śpiewanie pochwał pod jego adresem. Święto Środka Jesieni traktuje krąg księżyca jako znak ponownego zjednoczenia ludzi, jako symbol tęsknoty za rodzinnym miastem, za miłością bliskich, zachęcający do modlitwy o dobre zbiory i szczęście oraz o bogactwo.

Początkowo „Święto Księżyca” obchodzono w dniu „równonocy jesiennej” dwudziestu czterech terminów słonecznych w kalendarzu Ganzhi. Później zostało wyznaczone na 15. dzień ósmego miesiąca w kalendarzu księżycowym. Święto Środka Jesieni, wraz ze Świętem Wiosny, Festiwalem Ching Ming i Festiwalem Smoczych Łodzi, to cztery główne tradycyjne święta w Chinach. Pod wpływem kultury chińskiej Święto Środka Jesieni jest także tradycyjnym świętem w niektórych krajach wschodniej i południowo-wschodniej Azji. Od 2008 roku Święto Środka Jesieni jest w Chinach świętem państwowym. W tym roku święto, a więc dzień wolny od pracy, przypada na 29 września.